خلاصه ای از ضوابط بلند مرتبه سازی

خلاصه کتاب "ضوابط و مکان یابی بلند مرتبه سازی"، نوشته ی حمیده امکچی

سمینار گروه ناهید و زهرا

این سمینار در کلاس با تصویر ارائه شده است.

روش های دیگری مثل الگوی خیابان ها ـ تغییرات سطح طبقات ـ نما ـ رنگ ـ محوطه سازی و بسیاری عوامل دیگر در دستیابی به تنوع و ایجاد محیط مناسب دخیل هستند.
به هر حال ، در هر یک از روش هایی ،طراح بکار می گیرد شامل: تنوع یا تشابه در ارتفاع ساختمانهای افقی یا عمودی ، باید تا حد امکان طرح خود را قابل انعطاف ارائه نماید.
در روند تهیه طرح این پرسش مطرح می شود که ابتدا طرح ساختمان تهیه می شود یا طرح محوطه ؟چطور می توان نقشه محوطه را طراحی کرد بدون اینکه طرح ساختمان فراهم شده باشد؟!
باید گفت که در این مقطع اصل آزمون و خطا بکار می آید.
تعیین شکل و اندازه مناسب برای ساختمان های مختلف از جمله مهم ترین نکات برای بدست آوردن اندازه مناسب برای بهترین سایت خواهد بود.مقیاس و تناسب در این مرحله از همه عوامل مؤثر ضروری ترند.برای بهتر جا افتادن مسئله یک نمونه طراحی با شکل های مختلف آنرا مورد تحلیل قرار می دهیم:
در شکل اول ، ساختمان های 12 طبقه که تراکم نسبتاً بالایی دارند، به صورت غیرماهرانه ای در ارتباط با توپوگرافی قرار گرفته اند.نزدیک بودن فاصله ها به علت ایجاد احساس عدم استقلال و مشکلاتی از بابت اشراف و همچنین نور و هوای نامناسب ،طرح فوق را نامطلوب می سازند.
در شکل بعدی ، با تقلیل تراکم و اسستفاده از ساختمان های بلندتر با ارتفاع متوسط 16 طبقه تغییر یافته است ولی هنوز دارای مسائل طرح اولیه می باشد.
طرح بعدی ، دارای افزایش ارتفاع تا حد مجاز برای برج هاست .در این طرح فضای اطراف ساختمان ها باز است و نور و هوای کافی وجود دارد.
برتری ساختمان های بلند ، در داشتن مناظر زیباست .در مجموع پلان محوطه باید با توجه به عملکرد داخلی آپارتمان ها تهیه شود و طراح به طور همزمان به کلیه فعالیت ها مانند حرکت وسایل نقلیه ،فضا، فرم و حجم می اندیشد.
به این ترتیب در وهله اول ،شکل و ارتفاع ساختمان ها انتخاب می شود.پس الگوی گردش سواره و پیاده و در مرحله بعدی تفکیک فضاهای تفریحی ـ خدماتی از سایر کاربری ها تعیین می گردد.
اگر چه امکان دارد در هر مودر خطوط فکری کلی و اطلاعات مشخص به دست آید، اما در مرحله خلاقیت ، درون مایه ابتکار طراح آثار مثبتی در نتیجه نهایی ایجاد می کند.

- محدودیت زمین:
از مشکلات عمده اکثر شهرهای بزرگ محدودیت زمین مناسب برای ساخت و ساز در مقیاس وسیع است و اغلب تصور می شود که با افزایش ارتفاع و تعداد طبقات در ساختمان های ردیفی ، استفاده بیشتری از زمین می شود.در شکل ، ساختمان های 12 و 6 طبقه از نظر میزان صرفه جویی در مصرف زمین با هم مقایسه شده اند.همانطور که مشاهده می شود فاصله دو ساختمان 12 طبقه از یکدیگر برای تأمین نور و تهویه مناسب باید بیشتر از دو ساختمان با طبقات کمتر باشد.در حالی که ساختمان های 6 طبقه مقداری زمین اضافی تحت اشغال ساختمان قرار می گیرد.در هر دو حالت مقدار زمین صرفه جویی شده برابر و نشان دهنده آن است که در روش ساختمان های ردیفی با افزایش طبقات مقدار صرفه جویی در زمین کاهش می یابد.در حقیقت مساحت متوسط هر واحد در بلوک های 12 تا 16 طبقه 20 تا 30% بیشتر از واحدهای 5 تا 6 طبقه بدون آسانسور است ،چرا که در حالت اول سطح زیربنای آسانسور و راهروها افزایش می یابد.

در این زمینه 2 راه حل برای اشغال کمتر زمین وجود دارد:
1- افزایش عمق طبقه 2- استفاده از الگوی پله ای شکل
- الگوی خیابان ها:
الگوی خیابان ها به شدت بی هویت کلی طرح تأثیر می گذارد.
1) الگوی شبکه ای دارای مسیر مستقیم که شبکه مستطیل شکل یکنواختی در دیده بیننده ایجاد می کند.اگر چه این الگو در تراکم های بالا کاربرد دارد اما باید تا حد امکان تغییر کند.
2) الگوی شعاعی: این الگو با خطوط منحنی بی قاعده حالت غیررسمی دارند و بای مناطق مسکونی مناسب ترند.در این حالت به رهگذری که از کنار خیابان می گذرد،تصاویر گوناگونی ارائه می گردد و ساختمان ها دائماً در چشم اندازهای مختلف مشاهده می شوند.از طرف دیگر، خیابان های منحنی به طور طبیعی باعث کاهش سرعت اتومبیل ها می گردند. خیابان منحنی مرکزی که خیابان درجه دوم از آن منشعب می شود، الگویی شعاعی با کمی اختلاف است.
خیابان حلقوی : خیابان های حلقوی در نقطه ای از شریان اصلی شروع می شوند، در میان زمین دور می زنند و پس به نقطه دیگری از خیابان اصلی منتهی می گردند.از این خیابان اصلی راههای کوتاهتری نیز منشعب می شوند.
الگوی خیابان با فرم آزاد: در این الگو خیابان ها بر اساس عوارض زمین طراحی می شوند.
- به طور کلی طرح خیابان بندی را می توان از ترکیب این الگوها به وجود آورد .در مجموع باید از ایجاد مسیرهای مستقیم و طولانی اجتناب کرد چرا که این راهها محرک افزایش سرعت اند.

فصل2 : شروع تنظیم شرایط محیطی:
هر شهر شهرک یا منطقه شهری اقلیم خاص خود را دارد که ممکن است با اقلیم توصیف شده برای ناحیه (اقلیم کلان) کمی متفاوت باشد.اطلاعات منتشر شده مربوط به نزدیکترین ایستگاه هواشناسی ، اقلیم کلان را توصیف می کند.
عواملی که موجب تفاوت اقلیم حمل نسبت به اقلیم منطقه می شوند:
- توپوگرافی: شیب ـ جهت ـ اشراف ـ ارتفاع ـ تپه ها و دره ها ...
- سطح زمین : قابلیت انعکاس ـ نفوذ پذیری ـ دمای خاک ...
- رستنی ها و درختان : ایجاد سایه می کنند و حمل را به واحدهای کوچکتر با علائم اقلیمی متمایز تقسیم نمایند.
تفاوت میان اقلیم خرد و اقلیم کلان ناحیه ای تا حدودی به درجه مداخله انسان بستگی دارد.عواملی که باعث تفاوت بین اقلیم شهری نسبت به اقلیم ناحیه ای می شوند عبارتند از:
الف) تغییر کیفیت سطوح (راههای فرش شده و ساختمان ها ): افزایش ضریب جذب ثابت آفتاب و کاهش تبخیر.
ب) ساختمان ها : ساختمان ها باعث ایجاد سایه می شوند و در مقابل باد همچنین مانع عمل می کنند و در برخی موارد باعث افزایش سرعت باد می شوند.علاوه بر این ساختمان ها حرارت جذب شده را در توده مصالحشان ذخیره می کنند و به هنگام شب آنرا به آرامی آزاد می سازند.
ج) نشت انرژی: این عمل از طریق دیوارها و در نتیجه تهویه ساختمان های گرم شده ، حرارت خروجی سیستم های خنک کننده و تهویه مطبوع ،حرارت خروجی موتورهای درون سنسور و وسایل الکتریکی ،حرارت تلف شده از صنایع به در ،کویدها و کارخانه های بزرگ انجام می پذیرد.
آلودگی جوی :وجود ذرات جامد در جو شهری ،ممکن است در شرایط مناسب به تشکیل مه کمک کند و موجب بارندگی شود.دمای هوای یک شهر می تواند11-8 درجه سلسیوس بیشتر از دمای هوای محدوده های اطرف شهر باشد.
-جریان هوا در اطراف یک ساختمان:
زمانی که توده ای از هوای متحرک به مانعی مثل ساختمان برخورد می کند،مانند هر سیال دیگر با حرکت به سمت دو طرف ساختمان و بس با پیوستن مجدد به جریان اصلی واکنش نشان می دهد.در جبهه رو به بالا ساختمان توده ای تقریباً گرمای شکل از هوا به وجود می آید که متقابلاً باعث جریان یافتن هوا به سمت بالا و اطراف می شود.
لایه ای منفصل از هوا بین ساختمان و هوای ساکن از یک طرف و لایه هوای در حال حرکت از طرف دیگر تشکیل می شود.دو لایه منفصل به دلیل اصطکاک ،سطح بالای هوای ساکن به طرف جلو حرکت می کند و در نتیجه جریان پیچشی یا گردبادی تولید می شود.
بنابراین هر جا که لایه هوای متحرک از سطوح جامد اشیاء جدا شود .جریان های گردبادی به وجود می آیذد.این جریان ها در قسمت های رو به باد ، در فشار زیاد و در قسمت های پشت به باد در فشار کم به قسمت کم فشار پشت نما در اصطلاح «سایه باد»گویند.تناوب پیدایش گردبادها تابع شکل و اندازه ساختمان است و می توان مقدار آنرا با استفاده از دیوارهای با زمینه زبر و ناهموار و شکل های ساختمانی نامنظم کاهش داد.
اثر ونتوری: نوعی عمل جریان متلاطم باد است که با عبور قیفی شکل توده ،هوای متحرک از فضای باریک بین دو ساختمان بلند ظاهر می شود.سرعت باد در این فضا از سرعت باد جریان هوای اصلی هم تجاوز می کند.
- جریان هوا در اطراف چند ساختمان:
تأثیر بلوکهای مرتفع ساختمانی در مجموعه های مختلط به وسیله مؤسسه تحقیقات ساختمان در گارستون (انگلستان) طی آزمایشاتی مورد مطالعه قرار گرفت.شکل روبرو نشان می دهد که جریان هوا چگونه در مقابل یک بلوک مرتفع تقسیم می شود.قسمتی از این جریان به طرف بالا و روی بام و قسمتی به سمت پایین حرکت می کند تا گردبادی بزرگ که منجر به تولید فشار زیاد می شود تولید گردد .به این ترتیب در سطح و دو طرف بنای بلند ، فشار زیادی مشاهده می شود.
حال اگر ساختمان کوتاهی در سایه باد ساختمان مرتفعی قرار گیرد،افزایش ارتفاع بلوک رو به باد، باعث افزایش جریان هوا در ساختمان کوتاه و در جهت عکس وزش یاد خواهد شد .شاخه پایینی (برگشت) یک جریان پیچشی بزرگ است که از داخل ساختمان میگذرد.
- کنترل کننده های ساختمانی:
روش های ساختمانی غیرفعال ،تعدیل بیشتری در تغییرات شرایط اقلیمی به وجود می آورند و اغلب با استفاده از آنها می توان به شرایط آسایش دست یافت.اولین و مهمترین عامل ساختمانی که می توان آنرا در تنظیم شرایط محیطی مؤثر دانست ، شکل کلی ساختمان است.
در شکل به نمونه فرم های شماتیک ساختمان ها در مقابل نیروی باد نمایش داده شده اند.
- جهت استقرار ساختمان: عوامل مؤثر در تعیین جهت ساختمان به 3 دسته تقسیم می شود:
الف) عوامل اقلیمی : تابش خورشید و جریان بادها
ب) عوامل محیطی: از قبیل عوامل طبیعی زمین و مناظر
ج) باورهای اجتماعی و فرهنگی: از قبیل لزوم قرارگرفتن ماده در جهت قبله ، قطع دید همسایه ها به قسمت خصوصی.
الف: برای تعیین جهت ساختمان با توجه به عوامل اقلیمی باید به 2 نکته توجه کرد:
1 ) امکان استفاده از خاصیت خنک کنندهباد و احتراز از تابش آفتاب در مواقع گرم.
2) امکان استفاده از تابش آفتاب و مصون ماندن از وزش باد در مواقع سرد.
با توجه به شکل که جهت مناسب ساختمان در چند شهر بزرگ ایران را نشان می دهد ،می توان گفت جهت مناسب ساختمان در ایران همواره از جنوب شرق است.
بر اساس آزمایش های انجام شده ،هرگاه باد با زاویه 90-45 به جبهه ساختمان بوزد، تأثیر قابل ملاحظه ای در جریان هوای داخل دارد.تأثیر وزش باد با زاویه 45-25 ناچیز است. و هرگاه باد با زاویه کمتر از 25 درجه به جبهه ساختمان بوزد ، دیگر نمی تواند تأثیری در به جریان انداختن هوای داخل ساختمان داشته باشد.

فصل 3 : ساختار کالبدی ساختمان های بلند:
- تعریف ساختمان بلند: هر بنایی که ارتفاع ان از 23 متر که معادل فاصله قائم بین تراز کف بالاترین طبقه قابل تصرف ، تا تراز پایین ترین سطح قابل دسترس برای ماشین های آتش نشانی است ، بیشتر باشد ، ساختمان بلند مصوب می شود.
- حد امکانات تجهیزات آتش نشانی در بیشتر کشورهای اروپایی و اسکاندیناوی بین 22 تا 25 متر است.جدول مقابل حداقل ارتفاع ساختمان بلند در این گونه کشورها را نشان می دهد.
- شکل کلی ساختمان های بلند:ساختمان های بلند به دو شکل کلی برج و نواری وجود دارد.گردش افراد در برجها از طریق هسته مرکزی و در ساختمان های نواری از طریق راهروهای طویل و یا بالکن ها انجام می شود.دو شکل کلی فوق به شکل های بسیار متنوع به کار می روند.برج ها به صورت 3 گوش ـ 4 گوش ـ 6 گوش ، دایره ـ ستاره ، y ، T شکل هستند که برخی از آنها می توانند در حالت های زوج فرم های جدیدی مانند H,X و لانه زنبوری به وجود آورند.
الگوهای مختلف برج:
1- پلان 4 گوش : آپارتمان ها حول هسته مرکزی قرار دارند.
2- پلان 6 گوش: در هر طبقه آپارتمان مجزا به طور منطقی در یک 6 ضلعی قرار گرفته و فضای گردش به حداقل رسیده است.
3- پلان جفت:10 آپارتمان در هر طبقه و امکانات فرار در شرایط اضطراری فراهم شد.
4- پلان Y شکل یا ستاره : این نوع بلکوها در بسیاری از کشورها با استقبال مواجه شده و رایج شده اند.این بلوک ها در مواردی که شاخه هایی با زاویه های نامساوی داشته باشند، طرح های متنوع بسیاری بدون وجود حیاط بسته ایجاد می کنند.
5- پلان Y شکل که به صورت زوج (دوقلو) قرار گرفته اند .فضای گردش افراد در هسته مرکزی قرار گرفته وا مکانات فرار در شرایط اضطراری فراهم شده است.
6- پلان T شکل: این برج دارای 60 آپارتمان است که به وسسله دوراه پله و 3 آسانسور سرویس داده می شوند.در هر طبقه 4 واحد قرار گرفته اند.
7- پلان H شکل : هر گاه پلان T شکل به صورت زوج (جفت) بکار رود این فرم ایجاد می شود.
8- پلان X شکل : هر طبقه 8 آپارتمان دارد و در هر بال آن 2 آپارتمان قرار گرفته است.هسته مرکزی شامل 2 راه پله داخلی و یک آسانسور است که محل shooting در آن قرار گرفته است.
9- پلان دایره ای شکل: این برج 60 طبقه است که 19 طبقه آن پارکینگ ،40 طبقه آپارتمان است.سرویس مرکزی دایره ای شکل شامل 5 آسانسور و 2 راه پله ،کانال دود ،shooting و سرویس های الکتریکی و لوله کشی است.
10-پلان مثلثی: هر طبقه 3 آپارتمان دارد.هسته مرکزی گردش شامل 2 آسانسور و دو راه پله است.
- الگوهای مختلف ساختمان های بلند نواری:الگوهای نواری با ایجاد شکستگی یا انحنا در پلان سایت با شکل های مختلف تنوع بسیاری دارد. در این الگو پلان های دارای اختلاف سطح و دسترسی از بالکن یا راهرو در 2 طبقه به حالت دوبلکس یا در 3 طبقه تریپلکس طرح های گوناگون و جالبی ایجاد می کنند.
در این شکل 2 آپارتمان کوچک با راهرو مشترک دسترس دارند.(دوبلکس)
در این الگو 2 آپارتمان در 3 طبقه به نحوی قرار گرفته که هر واحد خود دو طبقه است.
دارای سطوح شکسته که از بالکن دسترسی دارند مشاهده می شوند.
در شکل الگوی تریپلکس مطابق سیستم مارشال نشان داده شده است در این الگو در هر 3 طبقه یک دسترسی از بالکن وجود دارد.
این شکل نوعی از واحدهای تریپلکس را نشان می دهد.در این نمونه دسترسی از طریق بالکن طویلی انجام می گیرد.
- فرم مناسب در برابر نیروهای جانبی: شکل مناسب از نظر سازه ای ،مشکلی است که بازده زیاد داشته باشد مفهوم باز ، سازه ای حداقل تغییر مکان جانبی بر اثر بارهای جانبی (باد و زلزله) است.فرم های منشورهای مستطیلی از دیدگاه هندسی در مقابل تغییر مکان جانبی تا حدودی حساس اندود بازده سازه ای مناسبی ندارند.
- شکل استوانه ای ساختمان ،هندسه لوله ای واقعی ایجاد می کند و در مقابل بارگذاری جانبی رفتار 3 بعدی واقعی از خود نشان می دهدعلاوه بر این در امتداد عمودی جهت باد، سطح رویه کمتری دارد: در مقایسه با ساختمان منشوری در این فرم فشار وارده باد بسیار کاهش می یابد.مزیت ساختمان های بیضوی مشابه شاختمان های مدور است.
- منشور مثلثی ،شکل ساختمانی دیگری است که به لحاظ سازه ای پربازده است.

- مقایسه شکل های اصلی ساختمان های بلند:
بــرج نــواری
با ارتفاع خود از بافت اطراف متمایز می شوند جلوه می کنند بر مناظر اطراف کاملاً اشراف دارند.
سایه های مزاحم برج ها بر روی محیط و ساختمان های اطراف در مقایسه با شکل های نواری کمتر است.
فضای باز و سبز وسیع تر و مناظر بیشتری ایجاد می کند. ویژگی شکل های نواری حجم آنهاست.شکل های نواری بخشی از منظره را جذب می کنند.
فضای باز اطراف را مسدود می کنند.
مسئله اشراف در شکل های نواری بیشتر است.

- کنترل حجم ساختمان: ساختمان های بلند و حجیم برای سیمای شهری ،مشکلات جدی طراحی ایجاد می کنند.فرم های نواری که از یک طرف باریک و از طرف دیگر بسیار عریض اند،شکل ساختمانی ناهنجاری در داخل شهر به حساب می آیند.بنابراین برای قراردادن حجم بنا در یک حوزه منطقی می توان قسمتی از حجم ساختمان را حذف و در جای دیگر مطرح کرد.
مهمترین قسمت برای کاستن از اندازه ساختمان ،قسمت بالایی آن است.
ضوابط کنترل حجم ساختمان در شهر سانفرانسیسکو:
این ضوابط در سال 1971 برای این شهر به تصویب رسید و 4 قالب حجمی را مطرح می کند که در ارتفاع های مختلف بکار می روند.
از مجموعه ضوابط کنترل ارتفاع و حجم تود می توان برای جهت دادن به سیمای شهر و ایجاد کسب و هویتی خاصی برای شهر بهره برد.
- تسهیلات و خدمات:
آسانسور: سیستم حمل و نقل عمومی (آسانسور) مهمترین وسیله خدماتی در ساختمان های بلند و نیز فضاهای مورد نیاز آن در فضای راهرو مهمترین اجزای تشکیل دهنده ساختار معماری این نوع ساختمان هاست.در انتخاب آسانسور مناسب علاوه بر عملکرد مناسب آن عوامل اقتصادی نیز باید مد نظر قرار گیرند.
بر اساس استاندارد انگلستان برای هر 50 واحد مسکونی ، یک اسانسور در نظر گرفته می شود و حداکثر فاصله از آسانسور تا ورودی 45متر است.استفاده از آسانسورهایی که به صورت متناوب در سطح طبقات ایست دارند به دلیل کاهش درهای آسانسور در طبقات اقتصادی تر است.
علی رغم اینکه در ساختمان های بالای 12 طبقه ، سرعت 30 متر بر دقیقه سرویسی مناسب و اقتصادی است .در جایی که از لحاظ اقتصادی امکان پذیر باشد، برای ساختمان های 15 تا 20 طبقه ، آسانسوری با سرعت 60 تا 105 سر در دقیقه مناسب است ، زیرا موجب کاهش زمان انتظار می گردد.
استفاده از آسانسورهایی که مجهز به درهای خودکار و لبه های حساس در مقابل موانع استف ایمنی بالایی ایجادمی کند.علاوه بر این دکمه های آسانسور باید دور از دسترس کودکان باشد ولی دکمه اعلام خطر باید در دسترس کودکان باشد در تا در مواقع بروز نقص فنی قادر به استفاده باشند.دوام و عملکرد خوب آسانسور در گرو استفاده اصولی از آن است.بنابراین آسانسور باید فقط مورد استفاده ساکنان قرار گیرد.
- راهرو: گنجایش راهرو حد تردد در حالتهای آزاد در حدود 104 نفر در مترمربع است.در چنین تراکمی ، افراد با سرعتی کمتر از سرعت طبیعی خود قدم می زنند .با استفاده از راهروهای وسیعتر از 102متر،ظرفیت افراد ، متناسب با عرض راهرو خواهد بود، در راهروهای باریکتر دو نفر نخوهد بود به راحتی از کنار هم عبور کنند.
- محل های انتظار: صفوف طولانی : عرض صف می تواند با استفاده از حصار یا سایر محدودیت ها تا 600 مترمربع کاهش یابد.صفوف باز و بدون حصار دارای عرض متوسط 1200 هستند.
- صفوف پر حجم: اکثر مردم در تراکم 1 نفر بر مترمربع احساس راحتی می کنند.این تراکم ضابطه خوبی برای فضاهای انتظار در راههای گردش اصلی است.
- انتقال زباله : سیستم های دفع زباله : مشهورترین سیستم انبار زباله به دلیل سادگی نسبی و اقتصادی بودن آن ، سیستم ساز سقوط آزاد است که در این حالت زباله در انبارهای استاندارد قابل حرکت در سطح زمین یا در کوره های مخصوص تخلیه می گردد.پرتاب در صورتی مناسب است که 20 آپارتمان را با بکارگیری صندوق با دو یا سه بار تخلیه در هفته انجام بگیرد.محل استقرار Shooting باید دور از راه پله و ترجیحاً در راهرویی باشد که با شرایط ایمنی ساختمان در مقابل آتش سوزی مغایر نگردد.
- دستگاههای مکانیکی :
دستگاههای مکانیکی و موقعیت آنها ، یکی از مؤثرترین عناصر معماری است علاوه بر جنبه های معماری بار وارده از دستگاهها ، دسترسی به آنها و همچنین ارتعاش و تأثیرشان بر سازه و آکوستیک ساختمان باید در نظر گرفته شود.
- کانال تأسیسات: فضای لازم برای کانال ممکن است در راهرو اصلی طرح شود یا به عنوان کانالی مجزا در پیرامون ساختمان و هماهنگ با نمای خارجی آن در نظر گرفته شود.
- پارکینگ: اولین نکته مهم، فضای کافی برای باز شدن در اتومبیل هاست.دومین نکته در طراحی حرکت وسیله نقلیه به داخل جایگاه است.هرچه زاویه پارک از 40 درجه به 45 درجه نزدیکتر شود .مدول پارک را می توان کوچکتر کرد ،بدون آنکه قابلیت حرکت در ورود به جایگاه تغییر کند.عرض مدول تا اندازه ای بستگی به عرض جایگاه دارد.جایگاه باریکتر احتیاج به مدول وسیعتری دارد تا بتوان به همان راحتی حرکت به داخل جایگاه عریض را فراهم کرد.

فصل4 : ساختمان بلند و سازه نگهدارنده
ساختمان بلند نیاز به سیستم سازه نسبتاً پیچیده دارد.نیروهای فیزیکی و محیطی از عوالم اساسی و تعیین کننده اند.ساختمان باید در مقابل نیروهای قائم ثقل و نیروهای افقی باد در بالای سطح زمین و زلزله در زیر سطح زمین مقاومت کند.پوشش ساختمان باید اختلاق دما، فشار هوا و رطوبت بین محیط خارج و داخل را تحمل کند.
- سازه های متداول برای ساختمان های بلند:
الف: عناصر خطی: تیر و ستون قادر به تحمل نیروهای محوری و دورانی
ب : عناصر سطحی: دیوار به صورت توپی با سوراخ های مشبک یا خرپایی
ج: عناصر فضایی: پوشش نما یا هسته مرکزی در شکل دیده می شوند.
- نماهای سازه ای: مهاربندی جانبی برای مقاومت نیروهای باد و زلزله در ساختمان های بلند ،لازم نیست که به هسته ها ، دیوارهای برشی و قابهای مهار بندی شده داخلی محدود شود.همه این سیستم ها را می توان در نمای خارجی نمایان سات که در این صورت ، هم به عنوان عضو تزئینی و هم به عنوان عضو سازه ای بکار می روند.
سیستم سازه ای نمایی را می توان به 2 گروه تقسیم کرد:
1- شبکه های نمایی اساسی و یکنواخت که در سراسر ارتفاع ساختمان تکرار می شوند.
2- طرح های سازه ای که با استفاده از عناصر مورب در تمام ارتفاع نما امتداد می یابند.